Có lẽ người tiêu dùng cũng không lạ lẫm gì với loại gạo mầm GABA nữa, bạn có thể dễ dàng thấy ở các cửa hàng thực phẩm sạch. Nhưng nó có công dụng ra sao và có nên mua không? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về những huyền thoại về loại gạo này và những cách để tối ưu hóa hạt gạo lứt.
Nấu cơm hay đậu bằng cách nào thì cũng nên ngâm (soak) trước, vì sao xin xem bài này. Nếu ngâm đến mức lên mầm gọi là “sprout”, gần giống như giá đậu. Việc ngâm gạo sẽ làm hoạt chất GABA sản sinh nhiều hơn, tác dụng chính: ổn định đường huyết, hạ huyết áp, trấn an hệ thần kinh..Về mặt thực dưỡng thì như vậy loại gạo này có thể được xem là Âm tính hơn gạo thường. Do đó khi ăn và nấu ta có thể điều chỉnh các món khác cho hòa hợp, thí dụ nấu ít nước hơn, nấu cơm với mơ muối…Thể trạng mỗi người dùng sẽ khác nhau, cứ thử trải nghiệm theo dõi vệ sinh để biết mình có hợp không.
Một số người ăn cơm dễ bị đầy hơi hoặc một số triệu chứng giống như không dung nạp gluten. Gạo GABA có thể là giải pháp. Gạo mầm là gạo lứt lên mầm, có thể nấu nhanh, nấu lâu hoặc thậm chí ăn sống. Đối với nhiều người đang ăn kiêng nghiêm ngặt hoặc cần những thực phẩm dễ tiêu mà giàu dinh dưỡng thì nên dùng gạo mầm.
Nó có chứa loại protein cấu hình hoàn chỉnh hơn, bao gồm dưỡng chất làm thành cái tên GABA. Gamma-Aminobutyric acid là một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng ảnh hưởng tới não và cả những cơ quan khác. Nó quan trọng đối với sự phát triển của tế bào gốc não và phôi thai. Tuy nhiên có nhiều người quên rằng: một món ăn có nhiều dưỡng chất, chưa chắc là đã được hấp thu tốt (bio-available).
Sự thật là gạo lên mầm, cũng như đậu, hạt và các loại ngũ cốc khác lên mầm đều chứa những vitamin và enzymes quan trọng. Những enzymes này có dễ hấp thụ? Người (khoa học) nói không, người nói có. Nhưng bằng chứng chủ quan cho thấy ăn thực phẩm lên mầm nấu sơ hoặc ăn sống với số lượng ít tới vừa có thể giúp tiêu hóa tốt hơn ở những người gặp trục trặc ở bộ phận này. Một sự thật quan trọng là hầu hết ngũ cốc được xem là tạo axít (nhẹ) trong cơ thể. Khi bạn cho ngũ cốc nảy mầm, nó trở nên kiềm tính hơn. Đồng thời, chất xơ cũng nhiều hơn khiến bạn cảm thấy no lâu hơn. Đó là do khi bạn tạo điều kiện cho hạt lên mầm, hạt chuyển hóa năng lượng dự trữ của nó thành dạng vật chất khác chủ yếu là cellulose, tức là chất xơ.
Các nhà khoa học Nhật Bản cho biết, lên mầm hạt gạo bằng cách ngâm nước ấm 8-24 tiếng có thể tăng lượng chất xơ lên 4 lần, vitamin B và Mg lên tới 3 lần và chất GABA lên tới 10 lần.
Có 3 cách chủ yếu để ăn được loại cơm đặc biệt này: tự làm, mua gạo lên mầm sẵn, và dùng nồi có chức năng kích mầm GABA. Hễ mà càng gần trạng thái nẩy mầm thì thành phần dinh dưỡng GABA (gamma amino butyric acid) càng tăng nhưng ngược lại hương vị của gạo lứt sẽ giảm nên để có gạo ngon thì không khuyến khích ăn khi gạo đạt trạng thái nảy mầm hoàn chỉnh, ở mức vừa phải bạn sẽ được lợi đôi đường 🙂
Cách 1: tự ngâm gạo lên mầm
Lấy 2 cup gạo lứt ngon, vo rửa sạch. Cho gạo vào cái tô, ngâm với nước ấm (2 sôi 3 lạnh) tầm 40 độ. Có thể ủ ấm với đèn hoặc máy ủ gạo (GABA rice sprouter), nhưng không cần cũng được. Thay nước mỗi 8-12h và cứ tiếp tục ủ đến khi nhú mầm từ 2-7 ngày, xả nước thường xuyên. Nếu thấy nước có mùi hoặc sủi bọt, đó là quá trình lên men tự nhiên diễn ra, gạo vẫn ăn ngon. Bạn rửa sạch trước khi dùng. Khi nấu gạo mầm sẽ nhanh hơn gạo thường (khoảng 1/4 thời gian)
Ưu điểm: rẻ tiền, tận dụng được trọn vẹn lợi ích từ quá trình lên mầm hoàn chỉnh.
Nhược điểm: mất công, mẻ gạo có thể chua và hư nếu quên thay nước đúng giờ.
Cách 2: dùng nồi cơm điện có chức năng kích lên mầm
Một số nồi của hãng Zojirushi (Nhật) hay Cuckoo (Hàn) có chức năng này. Nồi sẽ giữ nhiệt độ ở 40 độ C trong khoảng 2-3h rồi mới bắt đầu nấu.
Ưu điểm: tiện và đồng nhất chất lượng cơm (cao). Ngũ cốc nào cũng tuyệt.
Nhược điểm: chi phí ban đầu cao hơn và lợi ích sức khỏe có thể thấp hơn lên mầm hoàn chỉnh.
Cách 3: mua gạo đã lên mầm sẵn đóng gói
Ưu điểm: nấu nhanh, tiện và tận dụng được chất dinh dưỡng từ quá trình lên mầm hoàn chỉnh. Tuy nhiên việc sấy khô đóng gói để giữ lâu có làm mất chất dinh dưỡng hoặc thậm chí phản tác dụng thì vẫn còn chưa rõ. Hãy thử trải nghiệm và tự kết luận.
Nhược điểm: khá mắc tiền.

Truyền thống Á Đông là ngâm gạo qua đêm hoặc thậm chí vài ngày trước khi nấu. Bạn có thể lựa chọn cách phù hợp với hoàn cảnh gia đình mình để tận dụng giá trị của hạt gạo một cách tối ưu. Riêng mình khi có thời gian vẫn ưu tiên dùng chức năng GABA Brown của nồi cơm điện, năng lượng rất dễ chịu, khỏe khoắn, an tâm.
Nguồn tham khảo:
http://healthyjewishcooking.com/
http://articles.chicagotribune.com/2013-07-24/features/ct-food-0717-gaba-rice-20130724_1_cynthia-harriman-sprouted-brown-rice-zojirushi