Đây là sự thật về chế độ ăn uống nổi tiếng nhất, quyến rũ nhất và gây tranh cãi nhất trên thế giới. Chế độ ăn uống Atkins hay Low Carbs nói rằng ăn chất béo có thể làm cho bạn ốm đi. Bạn không cần phải bận tâm về lượng calo. Rene Zellweger, Geri Halliwell và một loạt các nhân vật nổi tiếng khác thề thốt về hiệu quả của nó. Nhưng nhiều nhà khoa học nghĩ rằng đó là “tào lao”. Một số thậm chí tin rằng đó là nguy hiểm. Bộ phim này của BBC Horizon sẽ giải thích những băn khoăn về Low Carbs (LC)
Khi Tiến sĩ Atkins đầu tiên đưa ra chế độ ăn uống của mình, ông bị buộc tội vi phạm một trong những quy luật cơ bản nhất của thiên nhiên. Các nhà khoa học nói rằng nếu bạn ăn nhiều hơn, bạn sẽ béo hơn. Họ cũng cho biết LC có thể giết chết bạn. Chất béo làm tăng nồng độ cholesterol trong máu. Bạn sẽ nhận được một cơn đau tim.
Vấn đề duy nhất là những người theo chế độ ăn kiêng Atkins đã “mỏng” hơn. Những người không theo thì dường như càng trở nên mập hơn. Vậy chuyện gì đang xảy ra? Điều tra của BBC Horizon dường như cho thấy rằng chế độ ăn uống này có thể hiệu quả trong việc giảm cân – nhưng vì một lý do mà các nhà khoa học hoặc thậm chí Atkins cũng đã chưa xem xét nghiêm túc.
Bác BBC không hiện được ở Việt Nam, mọi người xem tạm ở Daily Motion vậy.
BTD xin tóm lược lại nội dung của bộ phim này bằng tiếng Việt để anh chị em tham khảo nhé 🙂
Ông ấy viết một trong những quyển sách về ăn kiêng bán chạy nhất mọi thời đại, ông ấy có một niềm tin đặc biệt rằng bạn có thể ăn thoải mái đã cơn thèm mà vẫn giảm cân được. Ông ấy tên là Robert Atkins.
Với một số người, tiến sĩ Atkins là một người hùng, còn với một số khác, chế độ ăn kiêng của ông ấy là một chế độ kì dị và có nguy cơ chết người.
Chào mừng đến với thế giới ăn kiêng của Atkins, nơi mà thức ăn béo ngậy có vẻ khiến bạn gầy đi, những thứ bị cấm đoán giờ được ăn tự do ở đây. Chế độ ăn này sẽ cắt bỏ đáng kể lượng tinh bột, thậm chí kiếm soát nghiêm ngặt cả hoa quả. Bằng cách ăn nhiều thức ăn nhiều đạm và chất béo, Bob (nhân vật trong phim) hi vọng giảm thêm vòng bụng trong 4 tuần nữa.
Chế độ ăn kiêng của Atkins là một cuộc cách mạng kì lạ về ăn uống. Chế độ ăn này hầu như loại bỏ tinh bột, các thực phẩm như mỳ ý hoặc bánh mì, thậm chí một vài loại rau củ hoa quả, hầu hết mọi thứ có đường đều bị cấm. Nhưng chế độ ăn này đồng ý cho ăn mọi loại đạm, thịt, cá, trứng và tất cả những thứ liên quan, và đồng ý cho ăn mọi loại chất béo. Họ đã áp dụng lên những bệnh nhân quá cân và nó có hiệu quả. Kết quả bất ngờ, họ giảm cân nhanh một cách dễ dàng, và ông ấy nhận ra chế độ ăn này có gì đó đặc biệt. Có vẻ như bạn có thể ăn nhiều hơn bình thường mà vẫn giảm cân, không cần phải lo lắng về calories, đặc biệt là những người ăn theo chế độ Atkins có thể nạp nhiều calories và vẫn trở nên gọn gàng. Nhưng ý tưởng này khiến tiến sĩ Atkins gặp những vấn đề nghiêm trọng. Chế độ ăn kiêng Atkins đã thách thức một trong những luật căn bản nhất của vũ trụ – như khoa học đã nói, năng lượng không tự sinh ra và mất đi. Đó là luật căn bản cho mọi sự vận hành trong vũ trụ, là một trong những luật cơ bản nhất của nhiệt động lực học- nền tảng cho vật lý và hóa học.
Giáo sư Joe Millward – Đại học Surrey nói “ Có một lượng năng lượng hữu hạn trong vũ trụ, nó không tự sinh ra và mất đi. Một trong số các hình thái năng lượng trong vũ trụ là thức ăn. Chúng ta tính nó bằng calories.”
(thí nghiệm của giáo sư Joe 09:00- 10:00) “Đây là một chiếc bánh nhỏ với 120 calories. Chúng ta nhúng nó vào ôxy già để quá trình phân hủy diễn ra nhanh hơn, và ở thí nghiệm này sẽ cho chúng ta thấy 120 calories này thực sự có nghĩa thế nào.”
“ Nó đốt rất nhiều năng lượng, số năng lượng này sẽ ở trong cơ thể bạn, chúng không thể biến mất. Chúng là nhiên liệu cho việc trao đổi chất, hoặc sẽ tích thành mỡ ở hông bạn.” Đây là vấn đề chính với chế độ ăn kiêng Atkins, các nhà khoa học nói trong vũ trụ năng lượng ko thể mất đi, nhưng tiến sĩ Atkins cho rằng chế độ ăn uống của ông ấy có thể làm được điều này. Ông ta nói bằng việc ko ăn tinh bột, bạn có thể nạp thoải mái nạp calories mà vẫn giảm cân. Điều này trái với luật căn bản, và nếu khoa học chứng minh nó đủ tệ, chế độ ăn kiêng Atkins có vẻ sẽ gặp những vấn đề tệ hơn. Nhiều nhà khoa học cho rằng nó nguy hiểm chết người. Và thủ phạm là chất béo. Các nhà khoa học tin rằng chất béo không bão hoà là nguyên nhân chính dẫn tới các bệnh về tim. Trong những năm 1970s, tỉ lệ người chết vì bệnh tim tăng lên nghiêm trọng, và người ta coi vấn đề nằm ở chất béo. Cho nên chính phủ và các chuyên gia, khuyên mọi người nên chuyển sang chế độ ăn ít béo, ít calories – nó trở thành chủ nghĩa sống lành mạnh. Nhưng chế độ ăn kiêng Atkins có vẻ trái ngược với kiến thức của y khoa. Chế độ ăn cho phép bạn ăn chất béo và calories thoải mái theo ý bạn chính là tự sát.
Tiến sĩ Theodore Vanitalle – Đại học Columbia “ Tại sao khoa học phải điên lên vì một ai đó gợi ý những điều mà ai cũng biết nó có hại” . Chế độ ăn Atkins có vẻ không chỉ là chế độ ăn dẫn tới bệnh tim và hầu như không có một chút bằng chứng khoa học nào để lập luận.” Atkins đã vượt quá chuyên môn, ông ấy là một chuyên gia về tim, không phải một chuyên gia dinh dưỡng. Chế độ Atkins không đúng về hóa sinh và nguy hiểm.
Sau 30 năm, mặc dù chế độ ăn ít béo ít calories được khuyến cáo, nhưng mọi người càng ngày béo hơn. Trong khi đó những người ăn theo chế độ Atkins có vẻ như càng ngày càng thon thả hơn. Chế độ ăn này ngày càng bí ẩn. Chế độ ăn mà khoa học phủ nhận này thực sự có tác dụng không?
Có rất nhiều câu hỏi về độ an toàn và hiệu quả của chế độ ăn Atkins này và chúng tôi vẫn chưa tìm ra câu trả lời.
120 bác sĩ tham gia thí nghiệm, một nửa ăn nghiêm ngặt theo chế độ ít calories và nửa còn lại ăn theo chế độ Atkins và được ăn thoải mái theo ý muốn. Sau 6 tháng, những người ăn theo chế độ Atkins thực sự đã giảm cân và giảm gấp đôi những người ăn theo chế độ ít calories. Nhưng vấn đề tranh cãi lớn nhất của khoa học là chế độ ăn nhiều chất béo sẽ dẫn tới lượng cholesterol cao ……
Quay lại Pennilyvia, Gary Foster thực hiện một cuộc nghiên cứu để xem chế độ ăn Atkins có thực sự làm tăng nguy cơ bệnh tim không. Theo như kết quả, mặc dù nỗi sợ ăn nhiều chất béo, có vẻ như chế độ ăn Atkins có thể không có hại cho tim. Thực ra bạn có 10 suy nghĩ sai về cholesterol khi so sánh với chế độ ăn ít béo ít calories. Với một vài lý do kì lạ, chế độ ăn Atkins có vẻ sẽ giúp được bạn và tiến sĩ Atkins đã đúng ngay từ đầu?
Tiến sĩ Atkins giải thích rằng con người dùng thức ăn như nhiên liệu. Thức ăn được nghiền nát thành năng lượng qua những phản ứng hóa học, và chất béo, calories, tinh bột được chuyển thành năng lượng theo nhiều cách khác nhau.
Tiến sĩ Mary Vernel – thuộc hội đồng các nhà vật lý học “ Việc chuyển hóa tinh bột thành năng lượng chỉ cần những phản ứng đơn giản nhất- không tốn nhiều năng lượng. Nhưng chuyển hóa chất béo và calories thì tốn nhiều năng lượng và quá trình phức tạp hơn. Hay nói cách khác bạn có thể không làm gì mà vẫn thon thả, chỉ cần ăn đúng loại đồ ăn. Đây là giả thuyết khác của tiến sĩ Atkins về việc tiêu thụ calories.
Chế độ ăn Atkins có những tác dụng phụ – hôi miệng. Rất nhiều người theo chế độ ăn này phàn nàn về hơi thở có mùi. Nhưng theo tiến sĩ Atkins đó là dấu hiện tốt, chu kì đốt cháy tối đa lượng mỡ trong cơ thể bắt đầu hoạt động hết công suất, và quá trình này gọi là “ketosis”. Cơ thể bạn sẽ chuyển chất béo thành một dạng mùi, trong quá trình đốt cháy tạo ra những thứ “bã”. Một số chúng thoát ra qua hơi thở và đem đến tác dụng phụ này. Một số khác thoát qua đường nước tiểu. Cái mà tiến sĩ Atkin tranh cãi là ý kiến cho rẳng ketosis là một lý do khác dẫn tới những vấn đề tim mạch. Ketosis thực ra là calories và bạn có thể thải qua việc đi vệ sinh. Tính tổng cộng, tiến sĩ Atkins có hai giả thiết chưa kiểm chứng nhưng khả thi rằng bạn có thể ăn nhiều hơn mà vẫn giảm cân.
Y khoa đã phản hồi, có những nghiên cứu nghiêm túc, một số nghiên cứu đã cho thấy việc ăn nhiều thịt có thể hại thận, một số khác phát hiện ra ăn nhiều chất béo có thể gây ung thư vú. Một số khác chỉ ra chế độ ăn nhiều đạm có thể hại xương, thậm chí còn có 1 trường hợp một cô gái tử vong được, nguyên nhân được cho là do chế độ ăn Atkins. “ Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn ăn theo chế độ Atkins trong 20 năm? Bạn sẽ có nhiều sỏi thận hơn chứ ? Có thêm nhiều loại ung thư hơn?” Đây là những câu hỏi không ai biết câu trả lời, do đó chúng tôi tiến hành thí nghiệm quy mô lớn trên cộng đồng và đáng tiếc có thể tìm ra những hậu quả tồi tệ sau 20 năm nữa.
Thí nghiệm thực hiện ở Đại học Kansas, hai người đàn ông được khóa cả ngày trong một căn phòng nhỏ với điều kiện giống nhau. Họ tự nguyện cống hiến làm thí nghiệm để tìm bằng chứng về việc thực sự chế độ ăn Atkins có tiêu thụ nhiều calories hơn so với các chế độ ăn bình thường không. Đội ngũ thí nghiệm được điều hành bởi Joe Donnelly.
Trong 2 tuần, một người được ăn chế độ nhiều béo nhiều đạm như chế độ Atkins, người còn lại ăn theo chế độ ít béo, họ được khóa trong hai căn phòng hơi kín để đo được họ đã hít thở bao nhiêu ôxy, và máy tính có thể tính chính xác họ tiêu hao năng lượng cơ thể như thế nào. Donnelly cũng kiểm tra cả giả thuyết của Atkins về việc thải calories qua đi vệ sinh. Chất thải hàng ngày của họ được thu thập trong suốt quá trình thí nghiệm. Trong thí nghiệm này, kết quả lượng calories hai người tiêu thụ chỉ chênh nhau 20 calories. Nói cách khác, năng lượng để đốt chất béo và calories gần như không hơn gì ( cũng xấp xỉ) năng lượng để tiêu hóa tinh bột. Có vẻ giả thuyết của Atkins đã sai. Kết quả kiểm tra nước tiểu chứng minh giả thuyết của ông ấy sai tiếp. Đây là những thí nghiệm bước đầu, còn nhiều tranh cãi nhưng nó đã chứng minh được giả thiết của Atkins vẫn chưa có câu trả lời, và chưa giải quyết được câu hỏi về mối liên quan giữa các vấn đề tim mạch với chế độ ăn Atkins.
Một thí nghiệm lớn ở Anh đã diễn ra, giáo sư Joe nói “ chúng tôi có 4 nhóm, mỗi nhóm 140 người và chúng tôi định ghi lại nhật kí, do đó sẽ có tổng cộng hơn 600 bản nhật kí. Tất cả các chế độ ăn kiêng đều được đưa vào thử. Kết quả là “Họ giảm cân bởi vì họ nạp vào ít calories như những người ăn ở chế độ ít béo. Đó là vấn đề đơn giản, nạp ít calories hơn trong vài tuần, và bạn giảm cân.”
Cho nên nói về vấn đề giới hạn calories, các nghiên cứu cho thấy chế độ ăn Atkins hấp thu ít calories. Điều này với các nhà khoa học là một bí ẩn mới.
Tại sao người ta lại ăn được tất cả những thứ mà họ không muốn ăn? Vấn đề này là về – khẩu vị.
Tiến sĩ Susan Jebb – Hội đồng nghiên cứu y khoa nói “ Khẩu vị là một dạng nhu cầu sinh học khiến người ta muốn ăn…Cơn đói là một nguồn lực cực kì mạnh mẽ. Bạn cảm thấy đói rỗng bụng và bạn phải đi kiếm gì đó ăn no để đáp ứng nhu cầu sinh học. Vấn đề các nhà khoa học phát hiện ra là khi bạn bắt đầu ăn, bạn khó dừng lại được.” “ Chúng ta đều quen với với việc cảm thấy no sau bữa ăn chính nhưng có thể ăn thêm khi món tráng miệng đầy pho-mát được dọn lên bàn”
Nói một cách khác, khoa học nghĩ rằng chúng ta béo hơn vì khẩu vị của chúng ta khiến chúng ta ăn quá nhiều. Cho nên khoa học tìm cách để diệt cơn đói, và điều thú vị là đây là những gì chế độ ăn Atkins có thể làm được. Chế độ ăn này nổi tiếng về chất béo của nó, ông ta nói bạn có thể ăn tùy thích. Có khi nào chất béo có thể áp chế được khẩu vị không? Để tìm câu trả lời, Susan và đội của cô ấy đã thực hiện thí nghiệm. Tất cả các bữa ăn thí nghiệm nấu y như nhau, chỉ có một nửa được thêm nhiều chất béo hơn một cách bí mật, và không ai biết mình đang ăn ở chế độ nào, họ được ăn nhiều tùy thích. Nếu chất béo là chìa khóa làm giảm sự thèm ăn thì những người ăn thức ăn nhiều béo hơn sẽ cần ít calories hơn những người còn lại. Sau 460 bữa ăn, kết quả ngược lại, những người ăn chế độ nhiều chất béo cần nhiều calories hơn để thỏa mãn khẩu vị của mình. Họ thực sự đã ăn quá nhiều. “Chúng ta có thể kết luận rằng chất béo không làm người ta cảm thấy no hơn, không đánh lừa được cảm giác no. Cho nên chất béo không phải câu trả lời cho bí ẩn chế độ ăn Atkins. Phải có một lý do khác giải thích cho việc chế độ ăn Atkins khiến người ta ăn ít hơn.”
Giáo sư Arne Astrup – đại học Đan Mạch – thực hiện một cuộc nghiên cứu để khám phá bí mật kiểm soát vị giác. Ông chọn 60 người mua hàng và chia họ làm 2 nhóm. Một nhóm ăn nhiều tinh bôt, nhóm còn lại chọn thực phẩm giàu calories nhưng ít béo, họ có thể ăn thoải mái theo khẩu vị. Một năm sau, kết quả những người ăn chế độ giàu calories giảm nhiều hơn những người ăn nhiều tinh bột từ 4-5kg. Bởi vì họ dùng ít calories hơn trong cả quá trình nghiên cứu mặc dù học có vẻ có quyền ăn thoải mái mọi thứ họ muốn
Chế độ ăn kiêng Atkins – không có liên quan gì tới hao hụt calories, sử dụng nhiều calories hơn… nhưng đạm khiến bạn cảm thấy no. Tăng lượng đạm trong chế độ dinh dưỡng có thể kiểm soát khẩu vị và khiến người ta ăn ít hơn bình thường. Nếu điều này được khẳng định, nó sẽ là lợi ích lớn cho khoa học. Ăn nhiều đạm thì no nhanh hơn.
Chúng ta thấy được chế độ ăn Atkins giúp chúng ta giảm cân như thế nào nhưng chúng ta không biết nó sẽ ảnh hưởng thế nào tới sức khỏe của chúng ta. Tôi sẽ không suy nghĩ xa hơn về vấn đề này cho tới khi những cuộc nghiên cứu mới về nó diễn ra, và tôi cũng không ăn theo chế độ này bởi vì tôi quan tâm đến vấn đề sinh lý học trong chế độ ăn. Chúng ta đơn giản là không có bất kì bằng chứng nào cho thấy tác động lâu dài của chế độ ăn này tới sức khỏe. Khoa học có lẽ cần nhiều năm để kiểm tra chế độ ăn này có lợi hay bất lợi với sức khỏe về lâu dài.
( Lược dịch từ The Atkins Diet (2004) BBC Horizon )
Đón xem những bài viết tiếp theo về Low Carbs và những lối ăn kiêng hết sức “sáng tạo” khác trên Bepthucduong.com nhé 🙂