Ngưu Bàng & Những Món Ngon Mới

** Món Ăn Hàng Ngày **

Ngưu Bàng Là Củ Gì?

Không ít lần mình giới thiệu ngưu bàng tại lớp nấu ăn, hầu hết các bạn đều gặp ngưu bàng lần đầu tiên mặc dù đã ít nhiều nghe tên.

Gobo Farm

Đây không phải loại thực phẩm dễ “yêu từ cái nhìn đầu tiên” vì nó khá thô cứng lạ lẫm với người Việt mang dáng dấp của 1 vị thuốc hơn món ăn. Cá nhân mình cho rằng, không cần thiết phải tốn tiền mua sâm, nhung, yến làm gì vì chỉ cần ngưu bàng thôi cũng đủ giúp lập lại trật tự khu vực rồi. Sau đây là một vài thông tin và cách chế biến mình thấy ngon và dễ làm nhất với loại củ thần thánh này 🙂

Ngưu bàng là một loại củ tương đối phổ biến ở các nước châu Á, đặc biệt là Nhật Bản. Loại củ màu nâu, dài và thon này có kết cấu cứng giòn và mang lại nguồn năng lượng rất mạnh. Rễ cây ngưu bàng có mùi vị đặc trưng đi từ nhạt sang ngọt, thêm vị đắng nhẹ. Mặc dù có thể ăn quanh năm nhưng ngưu bàng lại có tác dụng làm ấm tốt trong mùa lạnh, mùa mưa. Loại ngưu bàng mọc hoang thường có công dụng mạnh hơn so với được trồng trong vườn.

Ngưu bàng là một trong những loại món ăn quan trọng vì nó tạo tính Kiềm cho máu và mang năng lượng Dương, chứa nhiều chất chống oxy hóa, giàu chất xơ và ít calories. Cho đến nay có rất nhiều nghiên cứu đã ghi nhận những hoạt tính sinh học của ngưu bàng là: lợi tiểu, tiêu diệt vi trùng, hạ sốt, và thanh lọc máu. Nó cũng được dùng để điều trị cảm lạnh, bệnh ung thư, chán ăn tâm thần, tiêu hóa, đau khớp, bệnh gút, nhiễm trùng bàng quang, các biến chứng của bệnh giang mai, và rối loạn da bao gồm cả mụn trứng cá và bệnh vẩy nến. Ngưu bàng cũng được sử dụng cho bệnh cao huyết áp, xơ cứng động mạch và bệnh gan. Một số người sử dụng ngưu bàng để tăng ham muốn tình dục.

Dùng để nấu ăn, ngưu bàng tươi ngon vượt trội so với loại khô!

Ở Việt Nam, ngưu bàng hiện nay có 2 xuất xứ chính: ngưu bàng Trung Quốc củ dài, thon thẳng, sáng màu và ngưu bàng Việt Nam cong queo, sậm màu, bám đất để bảo quản. Hiện nay ngưu bàng Việt Nam tương đối phổ biến có thể mua dễ dàng trên mạng giá khoảng 150k-200k/ 1kg tươi. Loại tươi dễ nấu ăn hơn. Loại khô dùng làm trà, thuốc.

Ngưu bàng có thể được nấu theo nhiều kiểu bao gồm luộc, xào và chiên ngập dầu. Hầu hết các hương vị của ngưu bàng nằm trong lớp vỏ, do đó làm sạch củ ngưu bàng bằng cách rửa nó dưới vòi nước, cạo hết bụi bẩn bằng dao (dùng phần cùn). Dùng với lượng ít, ngưu bàng có thể kết hợp tốt với các loại củ khác, ngũ cốc, đậu và rong biển phổ tai nhưng không ngon lắm nếu nấu chung với các loại rong biển khác màu đậm. Trong món rau luộc trộn, ngưu bàng rất ngon khi kết hợp với dấm gạo. Một món điển hình khác là món “koikoku” tức súp ngưu bàng cá chép thường được dùng trong dân gian dành cho các bà mẹ mới sinh hoặc người có thể trạng yếu để tăng sinh lực rất tốt.

Ngưu bàng món chủ lực trong bộ Canh Dưỡng Sinh

Kinpira – Ngưu bàng xào cà rốt (& củ sen)

Một trong những món ăn với ngưu bàng phổ biến nhất là món kinpira – xào với các loại củ khác. Tại Nhật Bản, món này được nấu thường xuyên. Nó cũng thường được ăn vào những ngày lễ và dịp đặc biệt. Năng lượng mạnh của món này giúp cân bằng với rượu sake thường được uống vào những dịp vui.

Chuẩn bị:

1 củ ngưu bàng tươi 15cm, 1 củ cà rốt, nước tương, dầu mè hoặc dầu hướng dương, dầu gạo, 1 mcf gừng mài, mè trắng rang

Nấu:

Cắt lượng bằng nhau cà rốt và ngưu bàng, thái mỏng bằng dao. Cho một ít dầu mè vào trong chảo (nên dùng chảo gang hoặc inox dày, không chống dính), bật lửa vừa. Dùng 1 mcf dầu là vừa đủ cho 1 người bình thường. Khi dầu vừa nóng, xào ngưu bàng 2-3 phút trong chảo và cho cà rốt lên trên phủ lấy ngưu bàng. Cho thêm ít nước xâm xấp ngưu bàng. Đậy vung và tiếp tục nấu đến khi gần chín mềm, khoảng 10-20 phút hoặc lâu hơn. Nêm thêm nước tương. Đậy lại và nấu tiếp đến khi cạn nước.

Trước khi nhấc xuống, cho thêm vài giọt nước gừng vắt và mè trắng rang

Mở rộng: hành tây, củ cải hoặc củ sen (cắt thật mỏng) có thể thay thế hoặc dùng chung với cà rốt và ngưu bàng. Nếu không có ngưu bàng thì có thể chỉ dùng cà rốt hoặc kèm thêm củ khác.

Kinpira và những món biến thể:

Cách Làm Món Kinpira Ngưu Bàng & Nghệ Thuật Chế Biến Rau Củ

Ngưu bàng kho mơ muối

Món này nguyên liệu vô cùng đơn giản nhưng bạn sẽ bất ngờ bởi vị ngon tinh tế, chua ngọt rất dễ chịu.

Chuẩn bị: 1 củ ngưu bàng khoảng 50cm rửa cạo sạch đất để nguyên vỏ, cắt khúc lớn vừa ăn, chẻ đôi; 1 quả mơ muối, dầu mè, nước tương tamari, gừng sợi

Nấu: đun nóng dầu trong nồi đáy dày, áp chảo ngưu bàng cho ra vị ngọt thơm trong khoảng 20 phút. Cho ngập đầy nước vào nồi ngưu bàng, thêm 1 quả mơ muối kho, đậy vung nhỏ lửa kho trong khoảng 1 tiếng. Khi gần cạn nước, tiếp tục cho thêm 1.5 mc nước tương (loại ít mặn) vào và kho đến khi cạn. Trang trí với gừng thái sợi khi dọn ra.

Nếu kho đủ lửa thì củ sẽ giòn, mềm, thơm khủng khiếp

Kho ngưu bàng và mơ trong nồi nấu chậm, xào với dầu cho thơm trước

Kho ngưu bàng với nước tương tamari, đậu phụ ăn với cơm

Ngưu bàng nấu nước dùng (ăn luôn xác) trong các món nước hủ tíu, phở… cho vị ngọt tự nhiên. Tuy nhiên một số loại “bột nêm ngưu bàng” có nhiều thành phần không tự nhiên bạn cẩn thận nhé.

Món Canh Tiềm

Ngưu bàng tiềm/ hầm cùng cá chép hay gà ta trong món bồi bổ máu huyết cho người ốm, sau sinh, lao lực…

Súp Cá Chép: Huyền Thoại Thực Dưỡng Nhật Bản

Củ này thường trồng ở phía Bắc, bạn có thể mua ở các shop Nhật và shop Thực Dưỡng. Giá tầm 60-70k/ cây dài. Chúc thành công!